Ζαχαρότευτλα για ζωοτροφή

    Τα ζαχαρότευτλα είναι μια καλλιέργεια με μεγάλη ιστορία στην Ελλάδα και ιδιαίτερα στο νομό Σερρών. Η παραγωγή συνεχίζεται, αλλά τα τελευταία χρόνια η καλλιεργούμενη έκταση δυστυχώς έχει μειωθεί. Με αφορμή ερωτήσεις κτηνοτρόφων σχετικά με τη χρήση φρέσκων ζαχαροτεύτλων ως ζωοτροφή, στο παρακάτω άρθρο θα βρείτε πληροφορίες σχετικά τα ζαχαρότευτλα και τα υποπροϊόντα τους.

    Τα τεύτλα που καλλιεργούνται στην Ελλάδα είναι για την παραγωγή ζάχαρης για ανθρώπινη κατανάλωση. Πέραν αυτού του τύπου, υπάρχουν ακόμα δύο τύποι τεύτλων: τα κτηνοτροφικά, που είναι αυτούσια για ζωοτροφή και τα τεύτλα για ανθρώπινη κατανάλωση.
      Πολλοί κτηνοτρόφοι ψάχνουν εναλλακτικές λύσεις για τη διατροφή των μηρυκαστικών τους και τα ζαχαρότευτλα είναι μια από αυτές. Η χρήση υγρής ή ξηρής πούλπας (συνήθως πέλετς) είναι ευρέως γνωστή, αυτό που δεν έχει διαδοθεί ακόμη, είναι τα ολόκληρα ζαχαρότευτλα ως ζωοτροφή. Είτε τα επιλέγουμε λόγω τιμής (φθηνά) για να τα ταΐσουμε, είτε γιατί δεν μπορούν να διατεθούν στα εργοστάσια επεξεργασίας, τα ζαχαρότευτλα μπορούν να αποδειχθούν μια καλή εναλλακτική τροφή.

 

    Τα φρέσκα ζαχαρότευτλα είναι μια καλή πηγή ενέργειας για τα μηρυκαστικά, με ικανοποιητικά επίπεδα αφομοιώσιμων κυτταρινών και ζαχάρων, χωρίς να έχουν βρεθεί ότι περιέχουν κάποιον αντιδιατροφικό παράγοντα. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε όλα τα στάδια εκτροφής των μηρυκαστικών (γαλακτοπαραγωγή, πάχυνση, κ.ά.). Περιέχουν μεγάλο ποσοστό υγρασίας και η αποθήκευση τους είναι δύσκολη για μεγάλο διάστημα, ιδιαίτερα όταν υπάρχουν υψηλές θερμοκρασίες.
    Ο κτηνοτρόφος πρέπει οπωσδήποτε να γνωρίζει ποια φυτοπροστατευτικά σκευάσματα έχουν εφαρμοστεί στην καλλιέργεια (ζιζανιοκτόνα, μυκητοκτόνα, κ.ά.) για την αποφυγή προβλημάτων με την υπολειμματικότητα των δραστικών ουσιών. Τα ζαχαρότευτλα που θα ταϊστούν θα πρέπει να καθαριστούν καλά από ξένες ύλες και ιδιαίτερα το χώμα. Έπειτα πρέπει να φροντίσουμε για τον προσεκτικό τεμαχισμό τους, για την αποφυγή πνιγμών. Ο τεμαχισμός μπορεί να γίνει με διάφορους τρόπους (ενσιρωτικές μηχανές, μηχανήματα θρυμματισμού ξύλων, πάτημα με το φορτωτή, κ.ά.), αλλά θα πρέπει να προσέξουμε το μέγεθος των τεμαχίων να είναι αυτό που μας εξυπηρετεί.
    Συνήθως τα ζαχαρότευτλα αποθηκεύονται σε μορφή ενσιρώματος. Εφαρμόζουμε τις βασικές αρχές της ενσίρωσης: φυσιολογική ξηρά ουσία 30-40%, ομοιόμορφο πάτημα και σωστό αεροστεγές κλείσιμο του σωρού. Για να μειώσουμε τη συνολική υγρασία του τελικού προϊόντος, προσθέτουμε άχυρα (τεμαχισμένα), πίτυρα σίτου ή κάποιο άλλο διαθέσιμο υποπροϊόν, στην επιθυμητή αναλογία.

    Όσον αφορά το ποσοστό συμμετοχής των ζαχαροτεύτλων στα σιτηρέσια των μηρυκαστικών, φυσικά θα παίξει ρόλο το είδος της εκτροφής και ο στόχος του κάθε κτηνοτρόφου. Μια καθοδηγητική γραμμή, είναι το 20% ζαχαροτεύτλων (είτε φρέσκων, είτε ενσιρωμένων) επί της ξηράς ουσίας ημερησίως. Σε έγκυα βοοειδή και αιγοπρόβατα το ποσοστό μπορεί να αυξηθεί μέχρι το 25%, ενώ στο τελικό στάδιο πάχυνσης μηρυκαστικών το ποσοστό μειώνεται κάτω του 15%.

  Σε έρευνες του εξωτερικού σχετικά με τη χρήση φρέσκων ζαχαροτεύτλων σε αγελάδες γαλακτοπαραγωγής, ως μερική αντικατάσταση δημητριακών καρπών, δεν παρατηρήθηκαν ιδιαίτερα προβλήματα, ούτε μείωση της παραγωγής. Το ίδιο και σε αγελάδες ξηράς περιόδου.

    Τελικό συμπέρασμα είναι ότι η χρήση των ζαχαροτεύτλων είναι μια εναλλακτική λύση, ως πηγή ενέργειας έναντι καρπών, για τα μηρυκαστικά ζώα. Φυσικά η έρευνα θα πρέπει να συνεχιστεί, αλλά τα μέχρι τώρα δεδομένα είναι θετικά. Η χρήση τους θα πρέπει να γίνεται με προσοχή και πάντα σε συνεργασία με κάποιον ειδικό σε θέματα διατροφής.

Πεταλάς Αλέξανδρος,

Γεωπόνος,

Προϊστάμενος Εργ. Ζωοτροφών